دیگ بخار چیست؟ – بویلر چیست؟
دیگ بخار محفظه ای است که در درون آن آب به کمک یک منبع گرمایی به بخار تولید می شود. اولین دیگ بخار متشکل از پوسته ای ساده با یک لوله تغذیه و یک خروجی بخار بود که روی آن با آجر پوشیده می شد، سوخت در داخل پوشش دیگ سوزانده می شد و گرمای آزاد شده از روی سطح پایینی پوسته که شبیه کتری بود عبور داده می شد. تحقیقات صورت گرفته نشان داد که گرم کردن یک منبع بزرگ آب بازده کمی دارد. پس اینبار محصولات داغ احتراق را از میان لوله هایی که در پوسته دیگ قرار داشتند و آب آنها را احاطه کرده بود عبور دادند که نه تنها سطح تماس آب با گرما را افزایش داد، بلکه کمک کرد تا تشکیل بخار از آب توزیع یکنواخت تری پیدا کند. سپس دیگهایی طراحی شد که در آنها آب از درون لوله ها و آتش از بیرون آنها عبور می کرد.
دیگ بخار یا steam boiler یکی از بویلرهای متعارف درصنایع مختلف است که از معماری شبیه سایر بویلرها برخوردار است.
هرچه تعداد این لوله ها بیشتر و اندازه آنها کوچکتر می بود بازده بیشتری داشتند.
اجزای تشکیل دهنده دیگ بخار
یک دیگ بخار در حالت کلی دارای پوسته یا بدنه یا شل، کوره اصلی و فرعی و لوله های پاس های حرارتی و اجزا و اتصالات دیگر می باشد.
انواع دیگ بخار
دیگ های بخار اصولا در سه نوع واترتیوب و فایرتیوب و طرح ترکیبی ساخته می شوند . انواع دیگ بخار واترتیوب یا لوله آبی اکثرا در صنایع تامین نیرو مانند نیروگاه های تولید برق مورد استفاده قرار می گیرد و دیگ های بخار لوله آتشین یا فایرتیوب در صنایعی که بیشتر نیاز به تولید بخار اشباع دارند مانند صنایع غذایی مورد استفاده قرار می گیرند.
ویژگی های مختلف دیگ های بخار
برخی از ویژگی هایی که یک دیگ بخار می تواند داشته باشد عبارتند از:
- هوا رسانی دیگ
- ساختمان بدنه دیگ که شامل موارد زیر است:
- بدنه خارجی دیگ بخار
- کوره و اتاقک احتراق
- لوله ها
- تمیز کاری و کنترل دیگ
- نصب دستگاه های خارجی دیگ بخار
- تجهیزات و اتصالات دیگ بخار
- مشعل مایع سوز
- جرقه زن الکتریکی گازی
- اصول کار پمپ و عرضه سوخت
- روش کنترل مشعل خودکار
- مشعل های دو سوخته گاز و مایع
- کنترل هوا و سوخت
- سوئیچ های فشار گاز
- آزمایش شیرهای گاز توسط ازت به صورت خودکار
وسایل کمکی دیگ های بخار
- کنترل مدوله فشار
- تنظیم دستگاه کنترل فشار
- کلید حد فشار
- قرار دادن حد فشار در اندیکاتور اصلی
- کنترل سطح آب دیگ بخار
- کنترل کننده پمپ تغذیه و نخستین مرحله کمبود سطح آب و اعلام خطر
- کنترل مدوله سطح آب
- محفظه شناور
- شیر کنترل مدوله
- جعبه کنترل
- بالا آمدن سطح آب در داخل دیگ ( کاهش نسبت تبخیر )
- پایین آمدن سطح آب در داخل دیگ بخار( افزایش نسبت تبخیر )
- کنترل کننده دو تائی سطح آب
- کنترل کننده سطح آب خیلی کم
- پمپ های تغذیه
